
Αποτυπώνοντας τον αόρατο κόσμο των μορίων εν δράσει
Γεωργία Παρασκάκη
Ουσιαστικά αυτό που προσπαθούμε να κάνουμε με την επιστήμη είναι να κατανοήσουμε τον κόσμο αλλά και να δημιουργήσουμε μέσα σε αυτόν. Αυτό αποτελεί κομβικό το σημείο: η δημιουργικότητα, η οποία διασυνδέει και οδηγεί τις δύο αυτές διαδικασίες. Πώς, ευλόγως να αναρωτηθείτε. Λοιπόν, η δημιουργικότητα συνεπάγεται φαντασία και ένα σημαντικό κομμάτι της φαντασίας βασίζεται στην οπτικοποίηση. Κάποιος πρέπει να «δει» μια έννοια πριν μπορέσει να την ορίσει επίσημα. Συχνά οι επιστήμονες διατυπώνουν μια επιστημονική ερώτηση αφού έχουν δημιουργήσει σκίτσα ή εικόνες. Η οπτικοποίηση, δηλαδή, έρχεται πρώτα και μετά έρχονται οι λέξεις, τα πειράματα ή οι τύποι. Αυτό διαφέρει σίγουρα με την κοινή αντίληψη ότι η επιστήμη είναι μια συλλογή από αφηρημένες σημειώσεις, εξισώσεις, μικρούς εργαστηριακούς χώρους και σημειώσεις δυσανάγνωστες, πόσο μάλλον κατανοητές.
Τα πράγματα βέβαια πάνε και αντίστροφα. Η επιστήμη επηρεάζει την καλλιτεχνική έκφραση και έχει εμπνεύσει επί αιώνες καλλιτέχνες σε πολλές διαφορετικές μορφές και διάφορους τομείς. Πίσω από την ανάμειξη χρωμάτων στις κατάλληλες αναλογίες για την παραγωγή ενός συγκεκριμένου χρώματος ή τη δημιουργία προοπτικής σε ένα σχέδιο, την κατανόηση των συχνοτήτων στη μουσική ή την εργασία με αντανακλάσεις φωτός στη φωτογραφία, υπάρχει ένας κοινός παρονομαστής που πρέπει να ληφθεί υπόψιν: η επιστήμη.
Ένα από τα γνωστά παραδείγματα της αλληλεπίδρασης μεταξύ τέχνης και επιστήμης είναι το συνολικό έργο του δασκάλου της Αναγέννησης Λεονάρντο ντα Βίντσι. Εκτός από τους διάσημους πίνακές του, τα επιστημονικά σχέδια του Ντα Βίντσι είναι εκπληκτικά λεπτομερή και με ακριβείς επεξηγήσεις, καθιστώντας τον έναν ικανό εφευρέτη και ερευνητή.
Όπως είναι φυσικό, τα παραδείγματα είναι αμέτρητα και προέρχονται από κάθε επιστημονικό ή καλλιτεχνικό χώρο. Αυτό ακριβώς θέλουμε να εξερευνήσουμε σε αυτή τη σειρά STEAM (Επιστήμη - Τεχνολογία - Μηχανική - Μαθηματικά, Ιατρική - Τέχνη) που παρουσιάζουμε στο Greek Women in STEM: τη διάσταση στην οποία η επιστήμη προβάλλεται ως τέχνη αλλά και το αντίστροφο. Θα συζητήσουμε κινήματα τέχνης που καθοδηγούνται από την επιστήμη, εξαιρετικές και εξαιρετικούς επιστήμονες που χρησιμοποίησαν την τέχνη στην έρευνά τους, συλλογές βιβλίων, καλλιτεχνικές δραστηριότητες για την επικοινωνία της επιστήμης και πολλά άλλα. Μείνετε συντονισμένες και συντονισμένοι…
Γεωργία Παρασκάκη
Αγλαΐα (Λίνα) Ντόκου
Νίκη Μιχαλοπούλου
Αθηνά Λισγάρα